Wzorcowanie, kalibracja czy legalizacja?

Mimo, że może się wydawać, iż kwestia wzorcowania jest stosunkowo jasna, bezustannie jest powodem zamieszania. Przede wszystkim, jeśli pod uwagę weźmiemy oficjalną terminologię zawartą w Międzynarodowym Słowniku Terminów Metrologicznych VIM, czy też w jego polskim wydaniu Głównego Urzędu Miar, okazuje się, że terminy kalibracja oraz wzorcowanie są synonimami.

Czym zatem jest wzorcowanie albo kalibracja?

Jest to swego rodzaju zbiór operacji, który w konkretnych warunkach ustala relację pomiędzy wartościami wielkości mierzonej, które zostają wskazane przez przyrząd pomiarowy albo układ pomiarowy, lub też wartościami wyrażanymi za pomocą wzorca miary albo materiału odniesienia, a właściwymi wartościami wielkości realizowanymi przez wzorce jednostki miary. Otrzymany w ten sposób wynik wzorcowania umożliwia przypisanie wskazaniom określonych wartości wielkości mierzonej, albo wyznaczenie poprawek wskazań. Przy pomocy wzorcowania można również wyznaczyć innego typu wartości metrologiczne, takie jak chociażby efekty wielkości wpływających. Świadectwo wzorcowania jest w tym przypadku potwierdzeniem wykonania.

Z kolei kalibracja, do tej pory kojarzona z regulacją przyrządu, której celem jest doprowadzenie wskazań tegoż przyrządu do wartości możliwe najbliższej prawdziwym, jest teraz zastępowana przez termin adiustacja.

Co więcej, legalizacja przyrządów pomiarowych również wzbudza pewne wątpliwości. Według definicji, procedura ta polega na sprawdzeniu, stwierdzeniu oraz poświadczeniu poprzez dowód legalizacji, czy konkretny przyrząd pomiarowy spełnia wszystkie wytyczne metrologiczne, które zostały sprecyzowane w odpowiednich przepisach.

Legalizacja obejmuje te przyrządy, które zostały objęte przepisami Prawnej Kontroli Metrologicznej. Są to zatem przyrządy, które wykorzystuje się w ochronie zdrowia, życia i środowiska, w ochronie bezpieczeństwa oraz porządku czy ochronie praw konsumenta. Oprócz tego, wymienione są również przyrządy do pobierania opłat, podatków i wszelkich innych opłat budżetowych, przyrządy wykorzystywane w kontroli celnej oraz obrocie handlowym.